Seramikte Astar ve Engob Nedir? Kullanım Alanları ve Farkları

Seramikte kullanılan astar ve engob, yüzey kaplama teknikleri olarak sıklıkla tercih edilir. Bu malzemeler, seramik ürünlerin estetik görünümünü zenginleştirmenin yanı sıra dayanıklılık kazandırır ve sırrın yüzeye daha iyi tutunmasını sağlar. İşte seramikte astar ve engob hakkında bilmeniz gerekenler:

1. Astar Nedir?

Astar, seramik yüzeylere sırlama öncesinde uygulanan bir kaplama katmanıdır. Kil, su ve bazı durumlarda renk pigmentlerinden oluşur. Astarın temel işlevi, seramiğin yüzeyini sırlamaya hazırlamak, renk ve doku uyumunu sağlamaktır.

• Düzgün Yüzey Sağlama: Astar, seramik yüzeyin pürüzsüz olmasını sağlar ve sırın eşit olarak yüzeye yayılmasına yardımcı olur.

• Renk Eşitleme: Ham seramiğin yüzeyinde renk uyumsuzlukları varsa, astar bu farklılıkları kapatarak daha düzgün bir renk sağlar.

• Sırlama Öncesi Yapışkanlık: Astar, sırrın seramik yüzeyde daha iyi tutunmasını sağlar ve sırlama işlemi sırasında sırın akmasını engeller.

2. Engob Nedir?

Engob, astara benzer bir kaplama malzemesi olup, seramiğin yüzeyini kaplamak ve dekoratif özellik katmak için kullanılır. Engob, kil ve su karışımına renk pigmentleri eklenerek oluşturulur ve seramik yüzeye farklı dokular ve desenler kazandırmak için ideal bir yöntemdir.

• Renk Katma: Engob, seramik yüzeyine renkli bir kaplama yaparak estetik bir görünüm kazandırır.

• Doku ve Desen Uygulama: Fırça, spatula veya sünger gibi araçlarla yüzeye farklı dokular ve desenler oluşturulabilir.

• Gözeneklilik Kontrolü: Engob, seramik yüzeyinin gözenekliliğini azaltarak sırrın eşit dağılımını sağlar.

3. Astar ve Engob Arasındaki Farklar

Astar ve engob, işlev ve uygulama açısından benzerdir; ancak bazı temel farklara sahiptir:

Özellik	Astar	Engob
Temel İşlev	Yüzeyi sırlamaya hazırlama	Dekoratif renk ve doku kazandırma
Bileşim	Kil, su ve bazen pigment	Kil, su ve renk pigmentleri
Kullanım Amacı	Sırın eşit yayılması ve yapışkanlık	Estetik, desen ve renk kazandırma
Uygulama Araçları	Fırça, püskürtme	Fırça, sünger, spatula
Gözeneklilik	Yüzeyi kapatmaz	Yüzeyi kapatarak gözenekliliği azaltır

4. Astar ve Engob Uygulama Teknikleri

Astar ve engob uygulama teknikleri, seramik yüzeyde farklı etkiler yaratmak için kullanılır. İşte bu iki kaplama malzemesinin uygulanma yöntemleri:

• Fırça ile Uygulama: Fırça yardımıyla astar veya engob, seramik yüzeye ince bir katman halinde sürülür. Bu yöntem, ince çizgiler ve detaylı desenler oluşturmak için idealdir.

• Püskürtme veya Daldırma: Astar veya engob, püskürtme veya daldırma yöntemiyle yüzeye eşit olarak uygulanabilir. Bu teknik, geniş yüzeylerde daha düzgün bir kaplama sağlar.

• Kazıma ve Rölyef Uygulaması: Engob uygulandıktan sonra yüzeyde kazıma veya rölyef teknikleri ile dekoratif desenler oluşturulabilir. Bu yöntem, yüzeye derinlik ve görsel zenginlik katar.

• Sünger ile Dokulu Uygulama: Engob, sünger ile uygulanarak yüzeyde dokusal bir görünüm elde edilebilir. Bu teknik, daha doğal ve organik desenler yaratmak için tercih edilir.

5. Astar ve Engob Kullanmanın Avantajları

Astar ve engob kullanımı, seramik ürünlerin dayanıklılığını ve estetik görünümünü artırır. İşte bu malzemelerin seramik yüzeylere kazandırdığı bazı avantajlar:

• Estetik Değer: Engob, seramik yüzeye canlı renkler ve desenler kazandırarak estetik bir görünüm sağlar.

• Sırlama Kolaylığı: Astar, sırlama işlemini kolaylaştırır ve sırın yüzeye eşit olarak yayılmasına yardımcı olur.

• Dayanıklılık: Gözenekleri kapatan astar ve engob, sırrın seramik yüzeye güçlü bir şekilde yapışmasını sağlar. Bu özellik, seramik ürünlerin daha uzun ömürlü olmasına katkıda bulunur.

• Dekoratif Çeşitlilik: Engob ile seramik yüzeylere çeşitli desenler, dokular ve renkler eklenebilir, bu da seramik ürünlerin sanatsal yönünü öne çıkarır.

6. Hangi Durumlarda Astar ve Engob Kullanılmalı?

Astar ve engob, seramik yüzeyin ihtiyaçlarına ve tasarım amacına göre seçilmelidir:

• Renk ve Doku İstenen Projelerde: Eğer seramik yüzeyde dekoratif bir görünüm ve farklı renkler isteniyorsa, engob kullanımı tercih edilir.

• Sırlama Kolaylığı İçin: Sırlama öncesinde yüzeyin pürüzsüz ve düzgün olmasını sağlamak için astar uygulaması idealdir.

• Doğal ve Mat Görünüm İçin: Engob, seramik yüzeye doğal ve mat bir görünüm kazandırır. Bu nedenle sırsız seramik projelerinde veya mat yüzeyli tasarımlarda engob sıkça tercih edilir.

7. Astar ve Engob ile Uygulama Sonrası Pişirme

Astar ve engob uygulaması tamamlandıktan sonra seramik ürün, sırlama ve pişirme için hazır hale gelir. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken bazı noktalar şunlardır:

• Kuruma Süresi: Astar veya engob uygulandıktan sonra seramik yüzeyin tamamen kuruması sağlanmalıdır. Bu, pişirme sırasında çatlama ve kabarmaların önlenmesine yardımcı olur.

• Fırın Sıcaklığı: Astar ve engob uygulanan seramikler, sırlı ürünlere göre daha düşük sıcaklıkta pişirilir. Genellikle 900-1100°C aralığında bir sıcaklık, astar ve engobun yüzeye sabitlenmesini sağlar.

• İkinci Pişirme: Sırlama işlemi uygulandıktan sonra seramik ürün, ikinci kez pişirilerek nihai formuna ulaşır. Astar ve engob, sırlama işlemi sonrası yüzeye daha güçlü bir yapışma sağlar.

Sonuç

Astar ve engob, seramik ürünlerin hem estetik hem de işlevsel özelliklerini artıran kaplama malzemeleridir. Astar, yüzeyi sırlamaya hazırlarken engob, seramiğe renk ve doku kazandırarak sanatsal bir dokunuş sağlar. Her iki malzemenin de doğru kullanımı, seramik ürünlerde pürüzsüz, dayanıklı ve görsel olarak zengin bir yüzey elde edilmesini sağlar.